Sivun "Luadogu" versielöin eroloi

Syväindö on otettu iäre Syväindö on ližätty
Ilja.mos (pagin | kohendukset)
pEi ole yhtehveduo kohendukses
Ilja.mos (pagin | kohendukset)
pEi ole yhtehveduo kohendukses
Rivi 9:
==Geologine histourii==
 
Luadogan nygöine lasku-uomu Neva-jogi muvvostui läs 3300 vuottu tagaperin (1350 eaa.). Enne sidä Luadogan viet laskiettih Suomenlahteh [[Karjalankannas|Karjalankannaksen]] poikki [[Heinjogi|Heinjoven]] alovehel, ga muannouzemine, kudai Luadogan pohjasozis tapahtui teriämbäh migu suvipuolel, laski vähitelleh Luadogan pindua pohjazes da nosti sidä suves. Pinnannouzuh vaikutti vie [[Vuoksi|Vuoksen]] uoman puhkemine [[Saimaa|Saimaah]] uvvekse laskureitikse lähäl Luadogan vahnan lasku-uoman suudu Karjalankannaksel läs 5700 vuottu tagaperin (3700-3800 eaa.), mi ližäi Luadogah virduajien vezilöin miäriä läs nelländeksel.<ref> namehttp://www.karjalanliitto.fi/index.phtml?s="S1"225 Vuoksen synty ja Vuoksenlaakso, Saarnisto, Matti, Karjalan liitto | Viitattu =10.12.2008 </ref> <ref> name="S2"Saarnisto, Matti Karjalan geologia – Karjalan luonnonmaiseman synty, s. 64-78 Tevokses: Viipurin läänin historia I, Karjalan synty, Lappeenranta, Karjalan kirjapaino, 2003 ISBN 952-5200-37-X </ref>.
 
==Luondo==
Rivi 18:
[[File:LadogaKrepost.jpg|thumb|250px|Luadoganlinnu. 1100-luvul linnoitukses ymbäri rakendettih kivihizet muurit da kuuzi kirikkyö.<ref>[http://www.ennenjanyt.net/2005_3/vuorinen.html Ennen ja nyt, Marja Vuorinen, Oleg Viisas, bussikuski Makkonen ja Sormuksen Ritarit - matkalla jossakin Luoteis-Venäjällä]</ref>]]
 
[[Viikingoin aigu|Viikingoin aigua]] 700-1100-luvul Luadogal oli suuri rouli Ruočin da muinas-Ven'an valdivoloin kehitykses. Sih aigah Luadogan randu oli enämbäl suvehpäi, migu nygöi. [[Svealazet|Sveanmuan]] [[Birka|Birkaspäi]] tulluot [[varjagit|varjagit]] perustettih vuonnu [[753|753]] Luadogan suvirannikole [[Olhavanjogi|Olhavanjoven]] lähistöle Ven'an kaikis vahnemban linnan [[Staraja Ladoga|Luadoganlinnan]]. Varjagit kučuttih linnua ''Aldeigjuborg'' libo Aldeigjun linnakse. <ref>[http://norse.ulver.com/articles/jackson/austr/chapter7.html#burning Viikinkiajan nimistön synty]</ref>.
 
Luadoganlinnan sijaičendu oli strategizesti ylen tärgei, sendäh gu sit on voinnuh vardoija [[viikingoin päivänouzureitti|viikingoin päivännouzureittii]], kuduan kauti kauppualukset da saldattujoukot matkattih [[Baltiekkumeri|Baltiekkumerelpäi]] [[Konstantinopoli|Konstantinopolih]] da [[Volga|Volgale]].